ASATRU - czyli nordyccy bogowie i my

Symbel

Autor tekstu: 
Vrede

 

Symbel jest praktykowany przez wszystkich wyznawców Asatru. Najczęściej przybiera on formę rytualnej biesiady, podczas której między uczestnikami krąży róg z napojem. Źródła średniowieczne wielokrotnie wymieniają symbel jako rytuał tworzenia więzi społeczno – religijnej, np. opowieść o Beowulfie, w której główny bohater okazuje swoją przyjaźń gospodarzowi (Hrothgarowi) przez uczestnictwo w rytualnej uczcie.

Celem rytuału symbel jest tworzenie więzi między ludźmi. Na przykład w obrębie danego kindredu, pomiędzy różnymi grupami lub rodzinami. Podczas tego rytuału szczególną uwagę przywiązuje się do wypowiadanych słów - przyszłych planów, przysiąg, obietnic, życzeń czy zwierzeń. Każdy ma swój czas na wypowiedź, podczas gdy reszta słucha. Dzięki temu możemy poznać się lepiej.

Symbel jest rytuałem jeszcze prostszym niż blot. Odbywa się on na siedząco, najczęściej przy stole. Zaproszeni goście zajmują swoje miejsca a głowa Rodziny rozpoczyna ceremonię pozdrawiając bogów oraz zebranych. Pierwszy toast należy do organizatora uroczystości, poźniej róg krąży w kręgu. Nie wypada się upić i nie wolno niczego jeść w międzyczasie. (Wynika to również ze względów praktycznych, ponieważ okruchy jedzenia pływające w rogu, z którego wszyscy piją to coś wyjątkowo nieapetycznego). 
 
Symbel jest zorganizowany i uporządkowany. Goście mają wyznaczone miejsca, są też osoby odpowiedzialne za przebieg rytuału. W Lokasennie uczestnicy symbel mają swoje wyznaczone miejsca Róg może być przekazywany z rąk do rąk lub być podawany przez wyznaczoną osobę, najczęściej kobietę, która jest utożsamiana wówczas z idisą (duchem opiekuńczym) lub walkirią – córą Odyna podającą miód Wszechojcu oraz bohaterom w Walhalli. Dba ona również o to, aby róg zawsze był pełny a każdy mógł wypić tyle ile chce. To bardzo ważna i najczęściej honorowa funkcja. W tym miejscu warto zaznaczyć, że mimo iż naczynie można przekazywać z rąk do rąk to również osoba zajmująca się naczyniem może sama zdecydować o kolejności w jakiej uczestnicy pić będą odbierając od nich róg czy kielich i przekazując go w ręce wybranego przez siebie człowieka. Dlatego taka osoba powinna dobrze znać większość uczestników symbel oraz panujące między nimi stosunki, posiadać pewne talenty dyplomatyczne i tak kierować przebiegiem rytuału by doprowadzić do jak najlepszego zakończenia symbel. (Czyli np. wiedzieć kto ma skłonności do zbyt długich i niepotrzebnych przemów i umieć je ukrócić, wiedzieć między kim są napięte stosunki i doprowadzić do rozwiązania konfliktu lub uniknąć zaognienia sytuacji, wiedzieć kto ma coś ważnego do zakomunikowania i przekazać mu naczynie w odpowiednim momencie, zauważyć, kiedy ktoś chce zripostować przedmówcy itd)
 
Podczas krótkiego rytuału trzeba mieć w zapasie tyle alkoholu, żeby wystarczyło na trzy kolejki. Podczas długiego może się okazać, że trzeba wyjść w celu uzupełnienia zapasów. W trakcie symbel można wychodzić i przychodzić, pamiętając jednak, że rytuał jest święty i nie wolno zaburzać go bardziej, niż jest to konieczne. Można też pić inne napoje niż miód czy piwo przekazywane w rogu.
 
Symbel to czas toastów, przysiąg, przemów wszelakich, wyzwań i odpowiedzi na nie, oskarżeń i przeprosin, obietnic, życzeń, gratulacji i podziękowań. Osoba trzymając róg czy też kielich w dłoniach przemawia a pozostali powinni w tym momencie zamilknąć i słuchać. Ważne jest jednak by zachować umiar podczas tych przemów i nie zanudzić pozostałych uczestników zbyt długim gadaniem oraz pamiętać, że pozostali też chcą się napić i mają coś do powiedzenia. 
 
To podstawowe wymagania. W opisach pojawiają się również inne powszechne elementy, takie jak:
- obecność kobiety o wysokiej randze (która to najczęściej sprawuje pieczę nad naczyniem)
- rozdawanie lub wymiana podarunków
- splendor materialny
- powszechna radość
 
To, co najważniejsze do zapamiętania po lekturze tego tekstu, to że symbel jest rytuałem społczenym, a nie religijnym. Nie oznacza to, że nie można wznosić toastów za bogów czy nieobecnych przyjaciół lub przodków. 

 

Główne rodzaje rytuału symbel:

  • minne-symbel (pamięć)

  • symbel biesiadny (odbywany w grupach powyżej 30 osób, np. podczas zlotu)

  • symbel poświęcony przeszłości, teraźniejszości i przyszłości,

  • symbel rodzinny (organizowany przez krewnych lub najbliższych przyjaciół)

  • symbel handlowy (na cześć kupców i niespodziewanych gości)

 

Minne oznacza pamięć – w tym wypadku pamięć o przodkach, bogach i składanych im przysięgach. Tego typu uroczystość odbywa się podczas prawie wszystkich świąt kalendarzowych. Wznoszone są trzy kolejki toastów. Pierwszy za bogów. Prowadzący wznosi toast ku czci boga będącego patronem danego spotkania lub święta. Następnie każdy z uczestników pije ku czci swojego boskiego patrona i podaje róg kolejnej osobie z kręgu. Podczas drugiej kolejki chwalimy własnych przodków lub bohaterów znanych z sag albo zmarłych przyjaciół. Ostatni toast jest dowolny, zazwyczaj przypomina o złożonej przysiędze, swoich zasługach lub jest fragmentem poetyckim. Podczas tego rytuału przemowy są krótkie i treściwe.

„Pierwszą rundę poświęcamy naszym bogom, drugą pamięci bohaterów a trzecią tym, którzy rządzą naszymi uczuciami”.

Our Troth

 

Symbel biesiadny odbywa się podczas większych uroczystości, w dużych grupach np. podczas zjazdów całych organizacji lub wielu Rodzin. Przeprowadza się go również przy takich okazjach jak narodziny dziecka, nadanie imienia, ślub, itd. Jeżeli osób jest zbyt wiele na jeden róg (a najczęściej tak bywa) to organizator uroczystości poświęca napój i wznosi ogólne toasty, zaś pozostali uczestnicy tylko piją używając do tego celu własnych rogów. I w tym przypadku pojawiają się trzy kolejki: za bogów, za bohaterów oraz za wszystich zebranych. Pierwsza kolejka zazwyczaj bywa poświęcana Odynowi, jeśli ktoś chce pić ku czci Thora, może nakreślić na naczyniu znak młota. Po odbyciu trzech wymaganych toastów, uczestnicy mogą przemawiać i pić aż do wyczerpania napoju.

Symbel wiążący przeszłość oraz teraźniejszość i przyszłość organizowany jest najczęściej w obrębie jednej Rodziny z okazji przyjęcia nowego członka. I tu również mamy trzy kolejki. Podczas pierwszej wspominamy swój pierwszy rytuał asatryjski, w drugiej chwalimy swoją Rodzinę i Innangarth a w trzeciej wyrażamy życzenia na przyszlość – oczekiwania, marzenia, postanowienia. Często podczas tego święta składane są obietnice.

W niektórych Rodzinach rytuał przyjęcia nowego członka składa się aż z dziewięciu kolejek. Każda poświęcona jest jednej z wartości Asatru: odwadze, honorowi, prawdomówności, wierności, dyscyplinie, pracowitości, niezależności, wytrwałości i gościnności.

Najpopularniejszy jest symbel rodzinny, organizowany przez krewnych lub grono najbliższych przyjaciół. Tu reguły nie są ściśle przestrzegane, liczba toastów jest nieokreślona i nie ma znaczenia jak długo przemawia rozmówca. Jeśli mówi wyjątkowo nudno to można nawet ostentacyjnie zasnąć na stole bądź pod stołem. Zdarza się, że nie tylko mówca śpiewa pieśń – mogą mu w tym pomagać inni. Podczas tego rytuału wolno również jeść, ponieważ zazwyczaj trwa on wyjątkowo długo i na ogół kończy się osunięciem ostatniego rozmówcy pod stół, co jest zresztą w pełni zgodne z wikińską tradycją.

Bardzo rzadko praktykowanym rytuałem jest tzw. symbel handlowy. Urządzany jest on na cześć kupców i przybyłych niespodziewanie gości. Ma on bardziej luźny charakter. Pierwszy toast wznoszony jest ku czci bogów a drugi jest całkowicie dowolny – często w formie poematu, pieśni lub opowieści.

Rytuał kończy głowa Rodziny. Godi lub Gydia bierze do ręki róg i dziękuje bogom za przybycie. Może im zaproponować udanie się na spoczynek po czym stuka trzy razy w róg. My jednak wolimy zaprosić bogów do wspólnej uczty i zostania z nami do jej zakończenia. Potem rozpoczyna się biesiada.

Dodatkowe źródła (poza wymienionymi w tekście): "Wyrocznie i wróżby pogańskich Skandynawów" Leszeka Pawła Słupeckiego, "Ścieżka Asatru" Arkadiusza Sołtysiaka

Graphic: Vrede Vyrd, Coding: Hieroglif 2012 ©